ԹԻՀԿ ռազմավարական պլանավորման աշխատանքային հանդիպում շահագրգիռ կողմերի հետ
Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն (ԹԻՀԿ) ՀԿ-ն մեկնարկել է 2016-2020 թթ. ռազմավարական պլանավորման գործընթացը, որի շրջանակում ս.թ. փետրվարի 12-ին տեղի է ունեցել ռազմավարական պլանավորման 1-ին աշխատանքային քննարկումը շահագրգիռ կողմերի լայն շրջանակի ներգրավմամբ: Հանդիպման ընթացքում ամփոփվել են ԹԻՀԿ 2013-2015 թթ. ռազմավարության արդյունքերը և ուրվագծվել առաջիկա տարիների ռազմավարական առաջնահերթություններն ու նպատակները ԹԻՀԿ 2016-2020 թթ. ռազմավարության մշակման համար: Հանդիպմանը ներկա էին համագործակից պետական կառույցների, միջազգային կազմակերպությունների, քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներ, գործընկերներ, ԹԻՀԿ անդամներ, լրագրողներ:
Ողջույնի խոսքով հանդես է եկել ԹԻՀԿ խորհրդի նախագահ Հայկակ Արշամյանը, ով վարել է ողջ միջոցառումը: ԹԻՀԿ փոխտնօրեն Սոնա Այվազյանը ներկայացրել է կազմակերպության 2013-2015 թթ. ռազմավարության գնահատման մեթոդաբանությունը:
Հանդիպման ընթացքում ամփոփվել են ԹԻՀԿ 2013-2015 թթ. ռազմավարության արդյունքերը կազմակերպության երեք՝ հանրային կառավարման, ընտրությունների և հանրային ռեսուրսների կառավարման թիրախային ոլորտներում:
Հանրային կառավարման ոլորտի արդյունքները ներկայացրել է ԹԻՀԿ գործադիր տնօրեն Վարուժան Հոկտանյանը:
Ըստ այդմ՝ քաղաքականության և օրենսդրության փոփոխություն առաջ բերած արդյունքներն են
- Ընդունվել է հանրային կառավարման համակարգում կոռուպցիայի դեմ պայքարի հայեցակարգը:
- Ստեղծվել է կոռուպցիայի դեմ պայքարի խորհուրդ և փորձագիտական հանձնախումբ:
- Ընդունվել է ՀՀ հակակոռուպցիոն ռազմավարությունը:
- Նախկինում առևտրային գաղտնիք համարվող տեղեկատվությունը դարձել է բաց:
- Կառավարության որոշմամբ առավել թափանցիկ են դարձել բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց գույքի և եկամտի հայտարարագրերը:
- Օրենքի նախագծով սահմանվել են պատժամիջոցներ բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց կողմից գույքի և եկամտի հայտարարագրեր չներկայացնելու կամ դրանցում կեղծ տեղեկություններ ներկայացնելու համար:
- ԹԻՀԿ-ի կողմից Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպությանը (ՏՀԶԿ) տրամադրած ստվերային զեկույցից ՏՀԶԿ Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի հակակոռուպցիոն ցանցի (ՀԿՑ) Ստամբուլյան հակակոռուպցիոն գործողությունների ծրագրի մոնիթորինգի երրորդ փուլի «Հակակոռուպցիոն բարեփոխումներ Հայաստանում» զեկույցում մեջբերումներ են արվել Հայաստանի վերաբերյալ
- Բաց կառավարման գործընկերության (ԲԿԳ) հայաստանյան գործողությունների առաջին (2012-2014 թթ.) ծրագրում ներառված 8 պարտավորություններից 1-ը, իսկ ԲԿԳ հայաստանյան գործողությունների երկրորդ՝ 2014-2016 թթ. ծրագրում ներառված 11 պարտավորություններից 4-ը ԹԻՀԿ-ի առաջարկներն են:
- ՄԱԿ-ի Կոռուպցիայի դեմ կոնվենցիայի ՝ ԹԻՀԿ-ի կողմից պատրաստված զուգահեռ (ստվերային) զեկույցը ներառվել է որպես ՄԱԿ-ի Կոռուպցիայի դեմ կոնվենցիայի մասնակից պետությունների 5-րդ համաժողովի պաշտոնական փաստաթուղթ:
- ՀԿ-ների մասին օրենքի նախագծում ներառվել են ԹԻՀԿ առաջարկությունների մոտ 70%-ը:
Վարքագծի փոփոխություն առաջ բերած արդյունքն է
- Առաջնորդության դպրոցում կոռուպցիայի մասին ԹԻՀԿ կողմից կազմակերպված դասընթացների արդյունքում 12 մասնակցից 2-ը ԹԻՀԿ անդամակցության հայտ են ներկայացրել:
Ընտրությունների ոլորտի արդյունքները ներկայացրել է ԹԻՀԿ իրավախորհրդատու Հերիքնազ Տիգրանյանը: Քաղաքականության և օրենսդրության փոփոխություն առաջ բերած արդյունքներն են
- Բարելավվել է Տեղամասային ընտրական հանձնաժողովների և ՀՀ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի գործունեությունը:
- 2013 թ. ՀՀ նախագահի ընտրության ժամանակ չեղարկվել է մեկ (Արտաշատի թիվ 17/5) ընտրատեղամասի արդյունքները:
- Միջազգային կառույցների կողմից պահանջ է դրվել ընտրացուցակները հրապարակայնացնել:
Վարքագծի փոփոխություն առաջ բերած արդյունքներն են
- Օգտագործվել է քարոզչության ֆինանսավորման վերաբերյալ ԹԻՀԿ հետազոտությունը քաղաքական կուսակցության կողմից ՀՀ Սահմանադրական դատարան դիմելու համար:
- Ներգրավվել և մոբիլիզացվել են նոր դիտորդներ:
Հանրային ռեսուրսների կառավարման ոլորտի արդյունքները ներկայացրել է Սոնա Այվազյանը: Քաղաքականության և օրենսդրության փոփոխություն առաջ բերած արդյունքներն են
- Վերահսկիչ պալատի խորհուրդն ընդունել է «Պետական գնումների աուդիտի վերաբերյալ ուղեցույցը:
- Պետական գնումների բողոքարկման խորհրդի նիստերը հեռարձակվում են առցանց ռեժիմով:
- Կառավարությունը մեկնարկել է Արդյունահանող ճյուղերի թափանցիկության նախաձեռնությանը (EITI) անդամակցելու գործընթացը:
- Մշակվել, ընդունվել և բարեփոխվել է «Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման մասին օրենքը:
- Փոփոխվել է «Պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ու պատմական միջավայրի պահպանության և օգտագործման մասին» օրենքը:
Միաժամանակ քննարկվել են յուրաքանչյուր ոլորտից քաղած դասերն ու գնահատվել ԹԻՀԿ 2013-2015 թթ. արդյունքները: Հանդիպման մասնակիցները գնահատել են ԹԻՀԿ կատարած աշխատանքը ներկայացված 3 ոլորտներում: Գնահատումը կատարվել է ԹԻ մշակած գործիքի՝ ազդեցության մատրիցայի միջոցով, որը հնարավորություն է տալիս գնահատելու քաղաքականության և օրենսդրության փոփոխությունը, իրազեկության աճը և վարքագծի փոփոխությունը: Հանդիպման մասնակիցները իրենց կարծիքն են արտահայտել ԹԻՀԿ-ի մասին հետևյալ հարցերի շուրջ:
- Ի"նչը պետք է շարունակի անել այդ ոլորտում:
- Ի"նչը պետք է դադարեցնի անել:
- Ի"նչ նոր բան պետք է սկսի անել:
ԹԻՀԿ առաջիկա տարիների ռազմավարական առաջնահերթություններն ու նպատակները սահմանվել են World cafe ձևաչափով: Հանդիպմանը ներկա շահագրգիռ կողմերը պատասխանել են հետևյալ հարցերին:
- Որո՞նք են ԹԻՀԿ հիմնական ուժեղ կողմերը և որո՞նք են ըստ Ձեզ ԹԻՀԿ հիմնական բարելավման ուղղությունները:
- Որո՞նք, ըստ Ձեզ, պետք է դառնան ԹԻՀԿ գործունեության առաջնահերթ ուղղությունները 2016-2020 թթ.: /Ո՞րն է այն կարևոր փոփոխությունը (օրենսդրության/հանրային քաղաքականության մեջ և վարքագծային փոփոխության մեջ), որին ԹԻՀԿ-ը պետք է հասնի մինչև 2020 թ.:
- Որպես շահագրգիռ կողմ նշեք, թե որոնք են ԹԻՀԿ կողմից տրամադրված այն գործիքները կամ ծառայությունները/արդյունքները, որոնք կիրառելի և օգտակար են Ձեզ համար:
- Ինչպե՞ս կարելի է փոխել կոռուպցիայի հանդեպ վերաբերմունքը հասարակությունում (կոտրել կոռուպցիայի հանդեպ հանդուրժողականությունը):
- Ինչպե՞ս կարող է ԹԻՀԿ գործունեությունն ավելի ճանաչելի, ընկալելի և հասանելի լինել հասարակությանը և տարբեր խմբերի համար:
Հանդիպման ավարտին տեղի է ունեցել մտքերի ամփոփում: Մտագրոհի արդյունքում նշված գաղափարներն ու առաջարկությունները կօգնեն ուրվագծելու ԹԻՀԿ 2020 ռազմավարության մշակումը:
Միջոցառումն իրականացվել է ԱՄՆ ՄԶԳ ֆինանսավորմամբ «Պահանջատեր հասարակություն՝ հանուն պատասխանատու կառավարման» ծրագրի շրջանակում: Ռազմավարական պլանավորման գործընթացին աջակցում են Grow Edutainment կազմակերպության խորհրդատուները:
