Հայտարարություններ

2018թ. դեկտեմբերի 9-ին կայանալիք ՀՀ Ազգային ժողովի արտահերթ ընտրությունների համատեքստում «Ականատես» դիտորդական նախաձեռնությունն, որը հիմնվել է Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն, «Ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբ» ՀԿ-ների և «Ռեստարտ» քաղաքացիական նախաձեռնության կողմից, իրականացնում է երկարաժամկետ և կարճաժամկետ դիտորդական առաքելություն Հայաստանի ամբողջ տարածքում: Նոյեմբերի 5-ից դեկտեմբերի 5-ն ընկած ժամանակահատվածի երկարաժամկետ դիտորդական առաքելության դիտարկման արդյունքներն ամփոփված են սույն միջանկյալ զեկույցում:

Ընտրական գործընթացներում վարչական ռեսուրսների չարաշահումը միջազգային դիտորդական կազմակերպություններին հաճախ հանդիպող խախտումներից է։ Ընդ որում, այն հանդիպում է ինչպես դեռևս երիտասարդ, այնպես էլ` արդեն հաստատված ժողովրդավարություններում։ Կան մի շարք միջազգային փաստաթղթեր, որոնք սահմանում են վարչական ռեսուրսը և առաջարկում սահմանափակել դրա օգտագործումն ընտրական գործընթացներում:

Ընտրությունների ընթացքում քաղաքացիական հասարակության կազմակերպու- թյունների կողմից իրականացվող դիտորդական առաքելության նպատակն ընտրական գործընթացների վերաբերյալ հավաստի տեղեկությունների հավաքագրումն է և դրանց հիման վրա անկախ եզրակացության կազմումը: Չափազանց կարևոր է, որ դիտորդական առաքելությունը լինի չեզոք և անկողմնակալ, զերծ մնա ընտրություններին մասնակցող որևէ կուսակցության/դաշինքի կամ թեկնածուի օգտին քարոզչություն կամ հակաքարոզչություն կատարելուց և հանրությանը տրամադրի օբյեկտիվ տեղեկություններ ընտրությունների մասին:

«Ականատես» դիտորդական առաքելությունը հիմնվել է Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն (ԹԻՀԿ) հասարակական կազմակերպության, «Ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբ» (ԺԱԱ) հասարակական կազմակերպության և «Ռեստարտ» քաղաքացիական նախաձեռնության կողմից: Առաքելության գործընկերն է Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամը: 2018 թ. դեկտեմբերի 9-ին կայանալիք ՀՀ Ազգային ժողովի արտահերթ ընտրությունների համատեքստում «Ականատես» դիտորդական նախաձեռնությունն իրականացնում է երկարաժամկետ և կարճաժամկետ դիտորդական առաքելություն Հայաստանի ամբողջ տարածքում:

Ս.թ. հոկտեմբերի 29-ին ՀՀ արդարադատության նախարարությունը հրապարակել է «Հասարակական կազմակերպությունների մասին» ՀՀ օրենքում լրացում և փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծ (այսուհետ՝ Նախագիծ), որը փոփոխություններ է առաջարկում հասարակական կազմակերպությունների (այսուհետ՝ ՀԿ) կողմից հաշվետվությունների ներկայացման պահանջներում: Անհրաժեշտ է և հրատապ, որ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը վերանայի քաղաքացիական հասարակության կառույցների գործունեության նկատմամբ իրավական վերահսկողությունը ՊԵԿ-ին վերապահելու մոտեցումը և վերադարձնի այն ՀՀ արդարադատության նախարարությանը, կամ քայլեր ձեռնարկի երաշխավորելու, որ ՊԵԿ-ի կողմից վերահսկողությունը չի գործի ընդդեմ միավորումների ազատության սահմանադրական և միջազգային նորմի:

Երևան քաղաքի ավագանու արտահերթ ընտրություններին ընդառաջ ներքոստորագրյալ կազմակերպություններս վերահաստատում ենք ազատ և արդար ընտրությունների ապահովման ուղղված նախապայմանների կարևորությունը, որի մասին հայտարարել ենք դեռևս 2018թ․ ապրիլին։ Կոչ ենք անում ԿԸՀ և ՀՌՀ ղեկավարներին վերանայել համապատասխան հանձնաժողովներում իրենց մասնակցության նպատակահարմարության հարցը և հրաժարվել պաշտոններից՝ հանուն ընտրությունների նկատմամբ հանրային վստահության վերականգնման։

Թավշյա հեղափոխության ընթացքում, ապա հեղափոխությունից հետո Դուք բազմիցս հայտարարել եք, որ Հայաստանում պետք է բացառվեն այնպիսի արատավոր երևույթներ, ինչպիսիք են կոռուպցիան, կլանային համակարգը, արդարադատության բացակայությունը, մարդու իրավունքների խախտումները, քաղբանտարկյալների գոյությունը։ Սրանք բոլորն էլ առաջնահերթություններ են, որոնց հաղթահարման համար անհրաժեշտ են հրատապ քայլեր ու ժամանակ։ Բայց թվարկված առաջնահերթություններից մեկի՝ քաղբանտարկյալների դեպքում դանդաղելու  իրավունք չունենք։ Դիմում ենք ձեզ առաջարկելով հետին պլան չմղել Շանթ Հարությունյանի և ընդհանրապես քաղբանտարկյալների արդարացման գործը։ Այն այսօր մարդկանց խախտված իրավունքների վերականգնմանն ուղղված անհետաձգելի և անհրաժեշտ քայլ է, որը կազդարարի այլևս առանց քաղբանտարկյալներ Հայաստանի մասին։